İnatlaşmanın en yoğun olduğu dönem çocukların bebeklik döneminden çıkıp erken çocukluk dönemine girdiği 2-3 yaş dönemidir.
Bu dönemde çocuklar inatlaşarak, ağlayarak istediklerini anne babaya yaptırabildiğini görür ve bunu bir strateji olarak öğrenirler. Her ağladıklarında istediklerini yaptırırlarsa, çocuk bunu her ağladığımda istediğim oluyor diye düşünüp bu davranışı pekiştirecektir. Çocuklar ağlayarak, çığlık atarak, kendini yere atarak anne ve babasını ikna etmeyi başarır. Anne baba çocuğun bu yoğun ağlama ve inatlaşma krizlerinde pes etmek ve çocuğun dediğini yapmak zorunda kalırlar. Alışveriş merkezleri ve park gibi sosyal ortamlarda çocuğun ağlaması anne babayı daha da kaygılandırır ve rahatsız eder. Anne babalar çocuğun inatlaşma nöbetlerinde başkalarının bakışından rahatsız olduğu için hemen pes eder ve çocuk istediğini anne babasına yaptırır. Çocuğun inatlaşma ve ağlama nöbetlerini önlemek için çocuk ağlamanın ve diğer yolların davranışlarının anne babayı ikna etmede işe yaramadığını yaşayarak öğrenmesi gerekiyor. Çocuklar ağladıklarında anne ve babanın çocuğun istediklerini yapması durumunda yanlış bir davranış pekiştirilmiş olur. Böylece, ağladıklarında istediklerini yaparak çocukların ağlamalarını pekiştirmiş oluruz.
Çocuğunuz ağladığında ne yapmalısınız?
Çocuk ağladığı zaman neden ağladığına dikkat edin. Onun neden ağladığını anladığınızı ifade edin. Sizin için çok saçma bir talep onun için çok önemli bir anlam ifade ediyor olabilir. “o oyuncağı çok istediğini biliyorum” diye cümleye başlayın. İstikrarlı olmalısınız. Çocuk yetiştirmede en önemli kural istikrardır. Çocuğunuza “hayır” dediyseniz fikrinizi değiştirmeyin ve onun ısrarlarına yenilmeyin. Israrınızı değiştiren davranışı neyse çocuk o davranışı devam ettirecektir. Çocuk size karşı direnç gösterecektir. Sizin o direnci kırmamanız gerekiyor.
İlgilenmemelisiniz. Ağlama krizi olduğunda hiç tepki vermeyin ve başka şeylerle ilgilenin. Böyle bir durumda çocuk eninde sonunda ağlamayı kesecektir. Sonraki ağlama nöbetleri ise eskisinden daha az şiddetli olacak ve git gide yok olacaktır. Seçim yaptırın. Bu şekilde çocuk isteklerinin sınırsız bir kotası olmadığını bilir ve özgüven gelişiminde olumlu etki yaratır. Onu anladığınızı söyleyin sakinleşmeni bekliyorum, sakinleştikten sonra tekrar konuşalım mı? Diye soru yöneltebiliriz.